تحولات منطقه

پیامد حکم احتمالی دیوان بین المللی کیفری، تأثیری است که بر روند دادرسی بر پرونده نسل کشی اسرائیل در نوار غزه در دیوان دادگستری بین المللی خواهد گذاشت و مستقیماً مبنای حقوقی مستحکم‌تری برای محکومیت اسرائیل به نسل کشی در نوار غزه به وجود می‌آورد.

زلزله حقوقی دیوان بین‌ المللی کیفری علیه سران اسرائیل
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، کریم خان، دادستان ارشد دیوان کیفری بین‌المللی روز دوشنبه از درخواست برای صدور حکم بازداشت علیه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به جرم جنایت علیه بشریت در جنگ غزه خبر داد. این بزرگ‌ترین و بی‌سابقه‌ترین حکم قضایی بین‌المللی در تاریخ ۷۶ ساله رژیم اشغالگر علیه مقامات این رژیم خواهد بود. البته دادستان این دیوان در عین حال از صدور احکام مشابهی برای رهبران ارشد حماس نیز خبر داده است.

سطوح سه گانه جنایت

معمولاً درباره جنگ‌هایی که به کشتار وسیع غیرنظامیان منجر می‌شود سه مفهوم با بار حقوقی متفاوت مطرح می‌شود که عبارتند از «نسل‌کشی»، «جنایت علیه بشریت» و نهایتاً «جنایت جنگی». از منظر شدت کشتار غیرنظامیان و اعضای یک جامعه و ملت، نسل‌کشی شدیدترین جرم به حساب می‌آید و پس از آن جنایت علیه بشریت قرار دارد. دو مفهوم اخیر ماهیتی جمعی دارند و جنایت جنگی در مرتبه پایین تر است و منظور از آن رفتار خلاف فردی سربازان یکی از طرف‌های درگیر در جنگ است.

نسل کشی بنا به تعریف رافائل لمیکن، وکیل لهستانی عبارت است از «برنامه ای نظام یافته شامل اقدامات مختلف با هدف نابودی پایه های اصلی بقای گروه های ملی و درنهایت از بین بردن خود گروه ها طرح ریزی شده.»

همچنین کنوانسیون منع نسل کشی مصوب ۱۹۴۶ در سازمان ملل نیز این مفهوم را به این صورت تعریف می‌کند: کلیه اعمالی است که به نیت نابودی تمام یا بخشی از گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی رخ دهد؛ از جمله قتل اعضاء یک گروه، صدمه شدید نسبت به سلامت جسمی یا روحی افراد آن گروه، قراردادن عمدی گروه در معرض وضعیت زندگانی نامناسبی که منتهی به زوال قوای جسمی کلی یا جزئی آن بشود، اقداماتی که به منظور جلوگیری از توالد و تناسل آن گروه صورت گیرد و نهایتاً انتقال اجباری اطفال آن گروه به گروه دیگر.

ماده ۳ این کنوانسیون همچنین کشتار جمعی، تبانی به منظور ارتکاب نسل‌کشی، تحریک مستقیم و علنی برای ارتکاب نسل‌کشی، شروع به ارتکاب به نسل‌کشی و شرکت در جرم نسل‌کشی را نیز اضافه می کند.

حکم دیوان بین المللی کیفری البته سران اسرائیل را به ارتکاب به نسل کشی متهم نمی کند، بلکه جنایت علیه بشریت را جرم آنها می‌داند. البته پرونده دیگری نیز در دیوان بین المللی دادگستری لاهه در پی شکایت آفریقای جنوبی در جریان است و در حال بررسی اتهام نسل‌کشی علیه اسرائیل است.

از سوی دیگر جنایت علیه بشریت مجموعه اعمال مشخصی هستند که عمداً توسط یک دولت، یا از طرف یک دولت، به‌عنوان بخشی از یک سیاست گسترده یا سازمان‌یافته، معمولاً علیه افراد غیرنظامی، در زمان جنگ یا صلح، انجام می‌شود.

ماده ۸ اساسنامه رم که سند مؤسس دیوان کیفری بین‌المللی به حساب می‌آید مصادیق جنایت علیه بشریت را کشتار وسیع، نابودسازی تعمدی، برده سازی، کار اجباری، قاچاق انسان و کوچ و مهاجرت اجباری می داند.

بسیاری از اقدامات و جنایات ارتش رژیم صهیونیستی در ۷ ماه گذشته در نوار غزه می‌تواند مصداق این مفاهیم سه‌گانه باشد، اما دیوان بین‌المللی کیفری، بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت نخست وزیر و وزیر جنگ این رژیم را با برجسته‌ساختن حملات آگاهانه ارتش اسرائیل به غیرنظامیان در نوار غزه به جنایت علیه بشریت متهم کرده است.

تخریب وسیع منازل مسکونی در نوار غزه که گفته می‌شود از ۷۰ درصد خانه‌ها عبور کرده و نیز کشتار وسیع غیرنظامیان، کودکان و زنان (بیش از ۱.۴% کل جمعیت غزه) و همچنین مجروح کردن حدود ۸۰ هزار فلسطینی ساکن غزه (بیش از ۳.۵% کل جمعیت) و عدم توقف آگاهانه آن از جمله مبانی استدلال های کریم خان علیه اسرائیل است. همچنین جلوگیری از ورود کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه و ایجاد قحطی به مثابه یک ابزار جنگی برای تشدید وضعیت غزه و آزار بیشتر مردم این باریکه نیز بُعد دوم استدلال کریم خان برای صدور حکم بازداشت علیه سران رژیم صهیونیستی است.

منبع: خبرگزاری تسنیم

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.